De meeste headlines begin dit jaar waren duidelijk: 42,2 % van de Nederlandse bedrijven verwacht in 2025 minder zelfstandigen in te huren. In de bouw zelfs 58 % en in horeca bijna 40 %. De voornaamste reden: het handhavings­moratorium op de Wet DBA dat per 1 januari jl. is beëindigd; opdracht­gevers riskeren nu directe naheffingen als een zzp-constructie feitelijk loondienst blijkt.

Wat merken we nu, halverwege het jaar, en wat is er écht veranderd voor ict-zzp’ers?
Steeds meer opdrachtgevers nemen het zekere voor het onzekere en zetten vaker een stop op het inhuren van zzp’ers. In onze sector blijft de vraag naar specialistische kennis hoog, maar opdrachtgevers worden voorzichtiger:

• Meer screening op zelfstandigheid: opdrachtomschrijvingen en contract­vormen worden strikter beoordeeld.
• Krapte verdwijnt niet, maar verschuift: grote projecten blijven freelancers nodig hebben, maar kiezen eerder voor bureaus die juridisch dichtgetimmerd werken.

Welke risico’s loop je als jouw ondernemerschap niet helder is?

• Minder uitnodigingen van corporate klanten die “DBA-proof” willen zijn.
• Tariefdruk doordat opdrachtgevers het risico inprijzen.
• Vertraging in opdrachtsluiting: extra compliance­checks voordat je kunt starten.

Hoe versterk je je positie als ict-zzp’er?

• Begin met het zichtbaar maken van écht ondernemerschap. Zorg dat je niet maandenlang uitsluitend voor één opdrachtgever werkt, maar bouw actief aan een portefeuille van meerdere klanten. Dat bewijst onafhankelijkheid en maakt je minder kwetsbaar voor de DBA-toets. Leg daarbij in elk contract vast wat je concreet oplevert. Dus resultaat- en KPI-afspraken in plaats van bijvoorbeeld “40 uur per week hands-on”. Een opdrachtgever die weet welk eindproduct hij krijgt, hoeft jou onderweg niet op detail aan te sturen en dat verlaagt het gezagsvermoeden.
• Ondertussen moet je eigen administratie op orde zijn. Denk aan een duidelijk uren- en facturatiesysteem, algemene voorwaarden, verzekeringen en een fiscaal kloppend ritme van aangiftes. Een professionele uitstraling wekt vertrouwen bij risk-averse opdrachtgevers die nu extra alert zijn op schijnzelfstandigheid.
• Vergeet tenslotte je expertstatus niet. Deel kennis (via LinkedIn-posts, talks of bijdragen aan open-source) zodat opdrachtgevers je zien als specialist en niet als “bulkflex”. Datapool helpt daarbij: we delen en promoten jouw bijdragen, koppelen je actief aan nieuwe opdrachten én vertalen jouw werkpakket naar DBA-proof KPI’s. Zo sta je juridisch sterk en blijf je commercieel aantrekkelijk.

Wat kunnen opdrachtgevers doen?

• Actualiseer inkoopbeleid – Neem DBA-checklists op in elke intake.
• Kies het juiste model voor elke opdracht – Laat je adviseren door bijvoorbeeld jouw intermediair over de manier van invulling van een tijdelijke opdracht. Kom je samen tot de conclusie dat een zzp’er inhuren voor een bepaalde opdracht niet compliant is, verken dan de andere mogelijkheden zoals detachering of payrolling.
• Werk met een intermediair die bijblijft – Datapool begeleidt contractvorming, tarieftransparantie en nazorg.

Conclusie
Ja, de flexmarkt is strenger geworden; en dat merken we. Maar de behoefte aan ict-specialisten blijft; alleen de spelregels veranderen. Wie zijn zelfstandigheid aantoonbaar op orde heeft én samenwerkt met een intermediair die persoonlijk, transparant en langdurig betrokken is, blijft gewild.

Datapool zorgt dat je daartoe behoort, of je nu freelancer bent of opdrachtgever. De huidige markt blijft uitdagend, maar niet onveilig.